Weet jij waar dit eerste detail van afkomstig is? Nee? Dit is een klein detail uit het beroemde Panorama van Mesdag. Dit panorama van Scheveningen werd in 1881 door Hendrik Willem Mesdag (1831-1915), met assistentie van Blommers, De Bock, Breitner én zijn vrouw Sientje Mesdag-van Houten (1834-1909) geschilderd. En daarom moest Sientje natuurlijk vereeuwigd worden als kunstenares, want was hij dol op haar!

Het panorama werd in slechts 4 maanden tijd beschilderd door de groep. Beeld je je daarbij even in dat het doek een omtrek heeft van 120 meter en een hoogte van 14 meter? Een enorme klus dus! Mesdag kreeg de opdracht van de panoramamaatschappij ‘Société Anonyme du Panorama Maritime de la Haye’. Toen dit bedrijf een paar jaar later al failliet ging nam hij het over en legde elk jaar geld uit eigen zak toe om het geheel draaiende te houden…

Terug naar zijn geweldige vrouw. Zij heeft eens gezegd: “Zonder mijn man was ik nooit schilderes geworden, en zonder mij was hij waarschijnlijk geen schilder geworden.” (in: Wereldkroniek, 21 april 1906.) Sientje Mesdag-van Houten is meer dan de vrouw achter de bekende Nederlandse zeeschilder. Ze was zelf kunstenares, mecenas én begeleidster van andere vrouwen in de kunsten.

Maar: dit was ze niet van kleins af aan! Ondanks dat ze opgroeide in het gegoede milieu van Groningen en haar vader een bescheiden kunstverzameling had was het niet perse een logisch gevolg. De bedoeling was dat Sientje met een goede man ging trouwen. En dat gebeurde. Als haar vader komt te overlijden komt er een erfenis vrij waardoor het echtpaar de keuze kan gaan maken dat Hendrik fulltime kunstenaar wordt. Ze vertrekken naar Oosterbeek en later naar Brussel om zich volledig in de kunstwereld onder te dompelen.

Hun huis in Brussel was een ontmoetingsplaats voor kunstenaars waaronder Mesdags neef Laurens Alma Tadema, Willem Roelofs en Paul Gabriël. Deze ontmoetingen zorgden voor kriebels bij Sientje en ze pakte het tekenvak voorzichtig op. Let wel, ze had een zoontje Klaas en de zorg voor hem kwam op de eerste plaats. Pas na zijn dood in 1871, het ventje werd slechts 7 jaar oud, koos ze voor een professionele carrière.

Sientje werkte hard, was zo goed als autodidact en ontwikkelde zich tot een zelfstandig en alom gewaardeerd kunstenares. Haar werk was internationaal te zien en ze kreeg hier meerdere prijzen voor. In 1904 werd ze zelfs officier in de Orde van Oranje Nassau. Men waardeerde haar bijdrage aan de ‘vaderlandsche schilderkunst en van hulde voor de grote schenking die zij met haar echtgenoot aan de Nederlandse Staat deed’. We hebben het hier natuurlijk over de schenking van de Mesdag Collectie. Een collectie van Nederlandse én Franse eigentijdse kunstenaars die ze samen verzameld hebben. Want, Mesdag kocht niets aan zonder de toestemming van zijn vrouw! ❤️

Jozef Israëls zei eens over haar: “Mevrouw Mesdag is veel intelligenter dan de meeste mannen en weet veel meer van de belangrijkste vraagstukken af”. En ondanks dat haar man tegenwoordig de meeste bekendheid geniet mogen wij deze jongedame niet vergeten. Want zoals ze zelf aangaf: “Ofschoon de echtgenoote van den vermaarden zeeschilder, wil zij toch niet als Mesdags vrouw in de kunst beschouwd worden, maar als zelfstandige kunstamazone, die haar eigen weg volgt …”

#vrouwelijkevrijdag
#Nieuweblikopkunstenaressen

Afbeeldingen:
?️Detail Panorama Mesdag
?️Atelier Herz mogelijk Sigmund Löw, Portret van de schilderes Sientje Mesdag van Houten in haar atelier op de Laan van Meerdervoort 9, Den Haag, 13 oktober 1903
?️Mogelijk Christiaan Maria Dewald, mogelijk Willem Frederik Vinkenbos, Portret van Sientje Mesdag-van Houten aan haar tekentafel.
?️Winter in het bos, Den Haag: Mesdag Collectie
?️Beekhuizen bij Arnhem, voor 1891, Den Haag: Mesdag Collectie
?️Stilleven met vruchten en aarden pot, 1879, Groningen: Groninger Museum
?️Op de Veluwe: de heide van Bennekom, voor 1891, Den Haag: Mesdag Collectie
?️Blauwe Chinese cloisonné vaas, Delft: Museum Huis Lambert van Meerten
?️Panorama Mesdag, 1880, Den Haag: Panorama Mesdag