GrootHeerenveen 9-2020 | Tekst: Janita Baron, Fotografie: Mustafa Gumussu / FPH

Face to Face met Sandra Jakovljevic

“Ik heb niets te verbergen!”

“Als ik iets duidelijk wil maken vragen mensen wel eens: ‘Ben je boos?’ Maar ik heb gewoon een duidelijke stem als buitenlandse vrouw. Helemaal als ik iets duidelijk wil maken. Dat is mijn temperament. Je hoeft mij dus ook niet af te remmen op zo’n moment, dan ben ik op mijn best! En ik wil gewoon mezelf kunnen zijn. Dat heb ik inmiddels wel geleerd.” Na alles wat Sandra Jakovljevic (44) heeft meegemaakt rest er slechts één vraag: hoeveel kan een mens hebben?

Jezelf kunnen zijn, dat is niet altijd zo geweest. Sandra Jakovljevic heeft lang het idee gehad dat ze niet goed genoeg was, dat ze verre van perfect was en dat ze haar ouders en de rest van de familie teleurstelde.

Géén plek

“Mijn moeder is moslima en mijn vader is Servisch. Er was letterlijk geen plek voor mij in Joegoslavië toen ze uit elkaar gingen omdat ik een halfbloedje ben.” Kun je je voorstellen dat je als moeder zijnde je dochter niet bij haar eigen naam kan noemen omdat iedereen dan meteen hoort dat ze een Servische vader heeft? En dat was zeker niet positief in die tijd…”

Gelukkig waren er al familieleden in Nederland. En dus besloot Sandra’s moeder om ook alles achter te laten en samen met haar vierjarige dochter naar hier te komen. Al snel kreeg haar moeder een baan en een flatje in Amersfoort. Maar daar voelden ze zich nooit echt helemaal thuis. En de band tussen moeder en dochter werd alleen maar problematischer, toen Sandra ouder werd. Met name in de bekende puberjaren. “Mijn moeder wist niet beter en had een streng regime thuis. Ik moest alles dus maar stiekem doen. Volgens mijn moeder kon ik niets, ze was nooit positief over mij. Alles had een kritische noot.”

Maar niet alleen haar moeder was kritisch, Sandra kon het ook nooit goed doen bij de rest van de familie van moeders- én van vaderskant. “Ik wilde alleen maar dat mijn familie van mij hield zoals ik ben…”

Ik ben niet perfect…

Wie denkt dat een mens dan genoeg voor zijn of haar kiezen heeft gehad staat nog een flink verhaal te wachten. Sandra ging op haar zestiende begeleid wonen, ontmoette later een man en leefde een goed en luxe leven. Voor de buitenwereld althans. “Ik was niet gelukkig….”

Sandra laat ondertussen zonder schaamte de littekens op haar lichaam zien. “Hij heeft mij zo erg toegetakeld dat ik mijn kind verloor… En daarna kreeg ik te horen dat ik nooit meer een kind zou kunnen dragen. Ik schaamde mij, ik was niet perfect… Ik kon geen man hebben, geen kinderen krijgen… Wat ben je dan voor een vrouw?”

Sandra sliep daarom eerst een aantal nachten in de auto voordat ze bij haar moeder durfde aan te bellen. In die periode was ze flink ziek, had vele lichamelijke klachten en ging vervolgens juist keihard sporten om toch nog ergens perfect in te worden. Helaas sloeg die enorme drang naar perfectie om in een eetstoornis. “Eindelijk had ik iets onder controle! Ik moest die perfectie bereiken: een gelukkig getrouwde vrouw met kinderen”.

Sandra voelde dat ze faalde, dat ze een mislukking was… Iets wat haar ook door haar vader en haar ex flink ingepeperd werd: “Het enige wat jij kan is mooi zijn, verder ben jij niks, kan je niks en ben jij dom!…”

Nederland is: keuzes hebben

Is dit het leven? Ze vertrekt en begint helemaal overnieuw in Friesland waar haar moeder inmiddels al woont. Haar moeder laat langzaam het idee van perfectie los en langzaamaan groeien de twee vrouwen naar elkaar toe. “Als je elkaar gaat accepteren zoals je bent en zegt: ‘Sorry, maar dit ben ik’, dan kan zo’n band dus gelukkig wel veranderen.” Nu kan Sandra niet zonder haar moeder. “Mijn moeder is nu zelfs trots op mij! In Nederland heb je keuzes en kansen om jezelf te ontwikkelen. Ik wilde alleen maar vrij zijn… Het is geen schande om voor jezelf te kiezen.”

En dan keren Sandra’s kansen zich langzaam. Ze ontmoet een man en wordt onverwacht tóch nog zwanger! Pas bij de tweede positieve zwangerschapstest begint het tot haar door te dringen: ik ben écht zwanger. De test is niet stuk! Ondanks dat haar vriend er niet op zit te wachten, en daarom vreemd gaat, weet Sandra het zeker: ik ga hiervoor.

Eetstoornis

Let wel, de eetstoornis is dan nog volop aanwezig. Doktoren raden het haar ten zeerste af, maar Sandra krijgt toch een prachtige zoon, Leroy. Ze blijft vechten tegen haar eetstoornis en in 2006 gaat het zo slecht met Sandra dat ze voor langere tijd openomen moet worden. Haar moeder zorgt in die periode voor Leroy.

Op de dag van haar opname gebeurt er een ongeluk in haar moeders huis, Leroy trekt een pan soep van het gasfornuis en verbrandt flink. Sandra breekt, dit is haar schuld… weer is ze niet perfect….

Sandra beseft dan dat het anders moet en kan en vecht zich terug. Langzaam leert ze ook goede mensen kennen, de band met haar moeder versterkt nog verder én ze ontdekt waar ze goed in is: vertalen. Ze spreekt maar liefst zes talen en wordt tolk. Via via komt ze bij sc Heerenveen terecht én in de politiek. Eind goed al goed?

Maatschappelijk betrokken

“Ja, ik woon prachtig in Skoatterwâld, geniet van mijn vrijheid, ben zeer maatschappelijk betrokken en droom ervan om wethouder te worden. En mijn zoon? Die doet het geweldig! Hij heeft zijn rust hier in Heerenveen ook gevonden. Net als ik. Kijk hoe goed we het hebben met zijn tweeën? Natuurlijk moesten we keuzes maken toen we in dat mooie huis gingen wonen, de auto moest weg bijvoorbeeld. Maar alle keuzes maken we samen.”

Via via krijgt Sandra af en toe wel verontrustende uitspraken te horen. “Als je opvalt gaan mensen vragen stellen, maar nooit aan mij rechtstreeks. Er was laatst zelfs iemand die beweerde dat ik een dame van lichte zeden ben. Ze zien mijn uiterlijk en vragen zich af hoe ik in de skybox van sc Heerenveen terecht kom.” Sandra is heel duidelijk over mensen met oordelen: “Als je iets van mij wilt weten, vraag het mij dan gewoon. Dan kan ik het je vertellen! Ik heb niets te verbergen. Waarom zijn mensen zo gemeen? Ik doe niemand iets.”

Tranen

En ineens zijn daar toch tranen. Sandra Jakovljevic vertelt haar hele verhaal, praktisch zonder een spier te vertrekken, maar als ze over haar Nederlandse familie begint, schiet ze vol. “Ik ben opgenomen in een Nederlands gezin hier in Heerenveen. Het is de familie van mijn vriendin Mariëlle. Toen zij vroegen of ik met hun hele familie kerst wilde vieren wist ik wat ik miste: een echte familie om bij te horen. Ik verloor mijn eigen familie, maar kreeg er een geweldige familie voor terug!

Ik wil graag aan iedereen meegeven dat je risico’s moet nemen. Wij buitenlandse mensen hebben het hier niet slecht in Nederland. Je moet je alleen open stellen en ervoor gaan. Het is zo jammer dat velen niet durven…  Want er zijn genoeg goede mensen die je op weg kunnen helpen. Ik had maar drie mensen nodig die in mij geloofden en ervoor zorgden dat mijn leven voorgoed veranderde!”